Groep 1

Woorden kunnen verschillende klanken bevatten. Om ervoor te zorgen dat de woorden op de juiste manier uitgesproken worden, wordt er in groep 1 veel aandacht besteed aan de bewustwording van klanken en lettergrepen in woorden. Er wordt in deze groep bijvoorbeeld aandacht besteed aan verschillende lettergrepen. Wanneer de kinderen zich bewust zijn van de klanken in woorden en weten hoe deze uitgesproken moeten worden, helpt dit tijdens de rest van de basisschooltijd.

Luisteren is een belangrijk onderdeel van de lessen taal in groep 1. De kinderen leren in groep 1 bijvoorbeeld dat er vragen over een boek gesteld kunnen worden als je naar de tekst geluisterd hebt of de illustraties hebt bekeken. Verder wordt er geoefend om een verhaaltje na te kunnen vertellen dat door de leerkracht is voorgelezen. Bij het vertellen van een verhaal wordt al gelet op de de zinsbouw. Op die manier leren de kinderen langzaam maar zeker in welke volgorde woorden geformuleerd moeten worden tot een zin als de kinderen een verhaal willen navertellen. In groep 1 blijft het overigens niet beperkt tot het navertellen van een verhaal. Het naspelen van een verhaal is evenzo belangrijk.

Er wordt in groep 1 weliswaar al aandacht besteed aan zinnen, maar toch ligt de nadruk vooral op woorden en klanken. Als peuter leren de kinderen al de nodige woorden, maar in groep 1 wordt de woordenschat verder uitgebreid. Dit gebeurt in deze groep voornamelijk door gebruik te maken van plaatjes. Andere middelen die in groep 1 ingezet worden om de woordenschat van de kinderen uit te breiden zijn: kringgesprekken, liedjes en spelletjes.

Rijmen is een onderdeel waar in groep 1 veel aandacht aan besteed wordt. Centraal staat het op een speelse manier oefenen met rijmen. Zo worden er samen met de andere kinderen in de klas liedjes gezongen waarin verschillende rijmwoorden voorkomen. Ook leren we rijmen aan de hand van taalspelletjes. Hierdoor doen de kinderen meer en meer ervaring op met rijmen en wordt de woordenschat langzaam maar zeker steeds iets verder uitgebreid.

In groep 1 wordt er niet alleen aandacht besteed aan luisteren, maar ook aan spreken. Belangrijk hierbij zijn bijvoorbeeld de kringgesprekken. Hierbij gaat het niet alleen om het spreken, maar ook naar het goed luisteren naar wat de ander zegt. In deze groep gaan de gesprekken nog vooral over onderwerpen in de nabije omgeving. Dit praat vaak een stuk makkelijker. Naast goed luisteren leren de kinderen om ook vragen te stellen tijdens en na afloop van het gesprek of verhaal. In het begin vinden kinderen spreken in een grote groep nog spannend, maar door in kleine groepjes te beginnen, groeit het vertrouwen om ook in grotere groepen te spreken. 

Naast spreken en luisteren wordt er bij taal in groep 1 ook aandacht besteed aan voorlezen. De nadruk ligt hierbij op interactief voorlezen. Deze manier van voorlezen stimuleert namelijk om begrijpend te luisteren. De leerkracht leest een verhaal voor en last meermaals een korte pauze in. Tijdens deze onderbreking worden één of meerdere vragen gesteld aan de leerlingen. Deze vragen hebben betrekking op het verhaal. Dit betekent dat je alleen het antwoord kan geven als je goed geluisterd hebt. De luistervaardigheid die de kinderen opdoen, kan in de hogere groepen gebruikt worden tijdens het voeren van gesprekken.